STADSKANAAL – In de rubriek Vervlogen Tijden neemt Jaap Meijering u deze keer mee naar een oude laan met een rijk verleden: de Menistenlaan in het centrum van Stadskanaal.
In het hedendaags centrum van Stadskanaal werd aan de Hoofdstraat in 1850 in opdracht van de Doopsgezinde Gemeente een kerk gebouwd. De hier ter plaatse gevestigde Menisten, volgelingen van Menno Simonsz, hadden daarvoor hun diensten gehouden in een boerenschuur, daarbij gebruik makend van een preekstoel die voor ƒ 3,11 was aangeschaft.
Naast de kerk rechts – net nog zichtbaar – werd een pastorie gebouwd en later achter de kerk aan de laan de kosterswoning. Onder meer de kosters Vos en Roossien zijn bekend. Deze laan liep tot het Boerendiep en kreeg de naam Menistenlaan. De eerste dienst in de nieuwe kerk op werd op 9 maart 1851 gehouden door de bekende Doopsgezinde voorganger ds. A. Winkler-Prins uit Veendam. In 1966 kocht de gemeente Onstwedde het kerkgebouw en werd iets verderop aan het Boerendiep – schuin achter de R.K.kerk – onder architectuur van J. Sterenberg uit Ter Apel een nieuwe Doopsgezinde kerk gebouwd.
Links van de Menistenlaan had Dohle een galanteriezaak. Eerst Frans Dohle en daarna verkocht zijn zoon Max Dohle onder andere mode artikelen, kinderwagens, luxe artikelen en naaimachines. Op bovenstaande ansichtkaart uit 1939 is dit mooie pand duidelijk te zien.
In de jaren 50 van de vorige eeuw nam Fam.Twikler de zaak over en vestigde hier één van zijn Twikler’s volkszaken. Later kocht Santing de zaak en bouwde op deze hoek een compleet nieuwe modezaak welke tot de Hemenweg rijkt.
De achterliggende School met den Bijbel aan de Menistenlaan – waarin ook een tijdlang de Chr. U.L.O. was gehuisvest – werd afgebroken. Eveneens alle aan de Menistenlaan liggende woningen en een boerderij. Op de plaats van de Doopsgezinde kerk werd een groot pand gebouwd waarin De Trekpleister en daar achter 3 J kantoorartikelen en de drukkerij van Bos hun winkels hadden. Nu zijn er respectievelijk gevestigd damesmode StylebyB, Zuzz&Zo en cafetaria/eethuis Menistenplein.
Op de foto staan enkele melkbussen – zeer waarschijnlijk nog gevuld – om opgehaald te worden door de melkrijder om vervolgens naar de melkfabriek* te worden vervoerd en verwerkt. Links van Max Dohle heeft Mr.Reitsma advocaat/procureur nog verschillende jaren gewoond. Ook dit pand werd later in het geheel van Santing mode opgenomen. De straatnamen Menistenlaan en het Menistenplein herinneren nog aan het vriendelijke kerkje dat mede plaats maakte om het centrum te moderniseren.
*De Eerste Veenkoloniale Roomboterfabriek, later N.V. Zuivelfabriek “De Eerste Veenkoloniale”was gevestigd aan de Gasselternijveenschemond nabij de 2e Dwarsdiep. Daarna had Voor in ‘t Holt hier zijn groothandel in groenten en fruit.
Voor reacties en of aanvullingen: Jaap Meijering, 0599-613985 of meijeringjl@planet.nl